Co znajduje się w składzie drewna?
Drewno to jeden z najbardziej wartościowych surowców, wykorzystywanych przez ludzi od wieków. Wbrew pozorom, jego budowa jest złożona i skrywa wiele tajemnic. W artykule przedstawimy, jakie składniki decydują o właściwościach drewna, jakie funkcje pełnią w organizmie drzewa oraz jak wpływają na różnorodność gatunków występujących w Polsce.
Podstawowe składniki drewna – jak jest zbudowane?
Na strukturę drewna składają się głównie komórki roślinne, które tworzą różne rodzaje włókien i tkanek. Najważniejszymi składnikami drewna są celuloza, hemiceluloza i lignina. Celuloza to polimer glukozy, który buduje ściany komórkowe i nadaje im wytrzymałość oraz elastyczność. Hemiceluloza również tworzy ściany komórkowe, ale stanowi też substancję spajającą między celulozą a ligniną. Lignina natomiast to polimer, który stanowi główną substancję osiową drewna, odpowiadającą za jego sztywność i zdolność do przenoszenia obciążeń.
Oprócz celulozy, hemicelulozy i ligniny, w skład drewna wchodzą także białka, tłuszcze oraz substancje mineralne. Stanowią one małą część składu drewna z Iławy, ale są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania drzewa. Białka biorą udział w procesach metabolicznych, a tłuszcze mają głównie funkcje energetyczne i izolacyjne. Substancje mineralne, takie jak fosfor, potas czy magnez, są składnikami biogenów oraz enzymów i biorą udział w procesach fizjologicznych.
W Polsce występuje wiele gatunków drzew o różnorodnych właściwościach drewna. Wśród nich można wymienić sosnę zwyczajną, dąb szypułkowy czy świerk pospolity. Różnice w budowie drewna między poszczególnymi gatunkami wynikają z odmiennych proporcji składników strukturalnych oraz zastosowanego układu tkanek. Na przykład drewno sosny zawiera więcej żywicy niż inne gatunki, co sprawia, że jest bardziej odporne na wilgoć i szkodniki. Z kolei dąb charakteryzuje się dużą zawartością tanin, które nadają mu wyjątkową twardość i trwałość. Warto zatem zgłębić tajemnice budowy drewna różnych gatunków drzew, aby móc świadomie wykorzystywać jego właściwości w praktyce.
